İkinci Düzey Ultrason
Gebelik süresince hem normal gebeliklerin hem de problemli gebeliklerin takibinde ultrasonografi bir çok sorunun erken teşhisine olanak sağlamış en önemli testlerden birisidir. Gebelerde ultrasonografi anne karnındaki bebeğin muayenesi olarak düşünülebilir. Bu açıdan her 3 aylık dönemlerde en az birer kez olamak üzere ultrasonografik değerlendirme yapılması önerilmektedir. Erken gebelik döneminde yapılan ilk ultrasonografi özellikle önemlidir, çünkü bu sayede bebeğin gebelik haftası tam olarak saptanır ve sonraki izlemler buna göre değerlendirilir, ayrıca erken gebeliğin normal yerleşimli bir gebelik mi olduğu, yoksa bir dış gebelik mi olduğu da ultrasonografi ile kolaylıkla anlaşılabilir. Bu inceleme sırasında bebeğin çeşitli vücut ölçümleri yapılmakta, tahmini ağırlığı hesaplanmakta, sıvı miktarı ölçülmekte, ve elde edilen bulguların gebelik haftası ile uyumlu olup olmadığı saptanmaktadır. Gerekli olduğu durumlarda deneyimli hekimler tarafından ileri ultrasonografik tekniklerle ayrıntılı inceleme ve takip yapılmaktadır.
Ayrıntılı ultrasonografi veya detaylı ultrasonografi veya ileri düzey (ikinci düzey) ultrasonografi aynı anlamdadır. 3 boyutlu ultrasonografi veya 4 boyutlu ultrasonografi bunlarla aynı anlama gelmez ancak halk arasında çoğunlukla aynı sanılır. Ayrıntılı ultrasonografi sırasında aileye bebeğin yüzü, elleri, ayakları 4 boyutlu olarak gösterilebilir ancak ayrıntılı ultrasonografi esas olarak 2 boyutlu olarak yapılır. Ayrıntılı ultrasonografide önemli olan ultrason cihazının 3 veya 4 boyutlu olması değildir. Ayrıntılı ultrasonografide önemli olan bu incelemeyi perinatoloji uzmanlarının yapmasıdır. Perinatoloji uzmanlığı ayrı bir branştır, kadın hastalıkları ve doğum ihtisasından sonra 3 yıl daha eğitim almayı gerektirir.
Normal gebelik takibinde kadın doğum uzmanları tarafından 17-22 haftalar arasında genel ultrasonografi yapılır. 22. Haftada perinatoloji uzmanı tarafından bebek tekrar incelenir ve aileye bilgi verilir.
Detaylı ultrasonografi 19-23 haftalar arasında uygulanabilir ancak sıklıkla 21-22. haftalarda uygulanır. İnceleme yaklaşık 30-45 dakika sürer. Bazen bir şüphe varlığında 3-4 hafta sonra tekrar ultrasonografi yapılır ancak bir şüphe veya risk saptanmamışsa normalde gebelikte 1 kere yapılır, tekrar yapılmaz.
Ayrıntılı ultrasonografide bebeğin kafa içerisi, beyin, omurga (belde açıklık), göğüs içerisi, kalp, karın organları, mide, barsak, böbrekler, kollar- bacaklar (el ve ayaklarda içe-dışa dönüklük), parmaklar (eksiklik-fazlalık), yüz, (yarık damak-dudak) v.b her organı ayrıntılı olarak incelenir. Ayrıca bebeğin suyu, plasenta (bebeğin eşi) değerlendirilir.Kalp fetal ekokardiyografi ile en net şekilde değerlendirilir.
Ayrıntılı ultrason ile her anomali kesin saptanır mı?
Ayrıntılı ultrasonografi en iyi merkezlerde en tecrübeli uzmanlar tarafından yapılsa bile asla bebekteki anomalileri %100 saptayamaz. Ortalama %70 civarında anomaliler saptanabilir. Çünkü bazı anomaliler ultrasonda saptanacak belirtiler vermez, bazı anomaliler ultrason yapıldıktan sonra daha ileri aylarda gelişir.
Normalde bütün gebeliklerin yaklaşık %2-3 kadarında anomali (doğumsal kusur) vardır. Tek yumurta ikizlerinde ve akraba evliliklerinde bu oran artar %4-5 olur.
3 boyutlu veya 4 boyutlu ultrasonografinin ayrıntılı değerlendirmede bir önemi yoktur. Bunlar sadece bebeğin yüzünü, elini, ayağını aileye göstermek de faydalıdır, organlardaki anomalileri saptamakta avantaj sağlamaz. Ayrıntılı değerlendirmede fetusta gelişim bozukluklarını saptamada normal 2 boyutlu ultrason incelemesi kullanılır. Sadece 3-4 boyutlu ultrason yapılması bebeğinizin ayrıntılı olarak incelendiği anlamına gelmez. Normal gebelik takibi süresince rutin olarak 3-4 boyutlu ultrason incelemesi gerekmez.
Gebelerin ultrasonografiye gelirken bilmesi gerekenler
Gebelerde ultrasonografi için aç gelmek gerekli değildir. Daha önce yapılan ultrasonografi ve tetkik sonuçları, gebe takip formu ve dosyanız yanınızda bulunmalıdır.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir
Down Sendromu Tarama
Down sendromu (Mongolizm), toplumda yaklaşık olarak 600-700 doğumda bir gözlenen, zeka geriliği ve çeşitli anomaliler ile birlikte olabilen önemli bir kromozom hastalığıdır. Bu nedenle tüm gebeler Down sendromu açısından taranmalıdır.
Devamını Oku